ทนายขอแรง คือทนายความที่ศาลตั้งให้กับจำเลยในคดีอาญาเท่านั้น หากจำเลยนั้นไม่มีทนายความและต้องการทนายความช่วยแก้ต่างในทางคดี โดยจำเลยไม่ต้องเสียค่าจ้างทนายความ

ซึ่งกฎหมายรัฐธรรมนูญได้กำหนดให้จำเลยทุกคนมีสิทธิได้รับความคุ้มครองและความช่วยเหลือที่จำเป็นและเหมาะสมจากรัฐ และในคดีอาญาผู้ต้องหาหรือจำเลยมีสิทธิได้รับความช่วยเหลือทางคดีจากทนายความ โดยเจตนารมณ์ของกฎหมายก็เพื่อเป็นการคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของจำเลยเพื่อให้เกิดความเท่าเทียมกันในการต่อสู้คดีและเพื่ออำนวยความยุติธรรมให้แก่ประชาชนเพื่อเป็นการคุ้มครองสิทธิในการได้รับความช่วยเหลือทางคดีจากทนายความที่มีความรู้ความสามารถและประสบการณ์ในคดีที่ศาลตั้งให้เป็นทนายความ

การเข้ามาเป็นทนายขอแรงจะเป็นไปด้วยความสมัครใจ ซึ่งจะต้องไปขึ้นทะเบียนกับเจ้าหน้าที่ศาลตามอายุใบอนุญาตหรืออายุตั๋วทนายก่อน ซึ่งศาลจะแต่งตั้งทนายขอแรงให้แก่จำเลยหมุนเวียนกันไปตามบัญชีรายชื่อที่ได้ขึ้นทะเบียนไว้ และจะปฏิเสธไม่รับหน้าที่เมื่อศาลได้ขอแรงให้เป็นทนายความแก้ต่างไม่ได้ เว้นแต่จะมีข้อแก้ตัวอันสมควร